Rodzaj:

komentarz praktyczny

Ocena ryzyka zawodowego powinna dotyczyć wykonywanych prac, w szczególności wyposażenia stanowisk i miejsc pracy, stosowanych substancji i mieszanin chemicznych, biologicznych, rakotwórczych lub mutagennych oraz zmianie organizacji pracy. Podczas oceny ryzyka zawodowego uwzględnia się wszystkie czynniki środowiska pracy występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac.

 1. Wymagania dla oceny ryzyka zawodowego

Zgodnie z § 39a rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien uwzględniać w szczególności:

1.  opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie:

a)  stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów,

b)  wykonywanych zadań,

c)  występujących na stanowisku niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników środowiska pracy,

d)  stosowanych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,

e)  osób pracujących na tym stanowisku;

2.  wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego z czynników środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko;

3.  datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.

Ocena ryzyka zawodowego powinna dotyczyć wykonywanych prac, w szczególności wyposażenia stanowisk i miejsc pracy, stosowanych substancji i mieszanin chemicznych, biologicznych, rakotwórczych lub mutagennych oraz zmianie organizacji pracy. Podczas oceny ryzyka zawodowego uwzględnia się wszystkie czynniki środowiska pracy występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac.

Stosowane w następstwie oceny ryzyka zawodowego środki profilaktyczne, metody oraz organizacja pracy powinny:

1.  zapewniać zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników;

2.  być zintegrowane z działalnością prowadzoną przez pracodawcę na wszystkich poziomach struktury organizacyjnej zakładu pracy.

 2. Podstawowe definicje

Ryzyko zawodowe – prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną praca, powodujących straty, w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.

Zagrożenie – stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę.

Znak bezpieczeństwa – znak utworzony przez kombinację kształtu geometrycznego, barwy i symbolu graficznego lub obrazkowego (piktogramu) albo tekstu, przekazujący określona informację związaną z bezpieczeństwem lub jego zagrożeniem.

 3. Środki profilaktyczne wpływające na poziom ryzyka zawodowego

W ocenie ryzyka zawodowego występującego na stanowisku pracy jako środki profilaktyczne, stosowane lub możliwe do zastosowania, wpływające na poziom ryzyka zawodowego powinno się umieścić wszystkie środki techniczne, organizacyjne i ludzkie związane z czynnikami niebezpiecznymi, szkodliwymi i uciążliwymi na stanowisku pracy.

Obowiązek, o którym mowa powyżej, powinien być realizowany na podstawie ogólnych zasad dotyczących zapobiegania wypadkom i chorobom związanym z pracą, w szczególności przez:

1.  zapobieganie zagrożeniom;

2.  przeprowadzanie oceny ryzyka związanego z zagrożeniami, które nie mogą być wykluczone;

3.  likwidowanie zagrożeń u źródeł ich powstawania;

4.  dostosowanie warunków i procesów pracy do możliwości pracownika, w szczególności przez odpowiednie projektowanie i organizowanie stanowisk pracy, dobór maszyn i innych urządzeń technicznych oraz narzędzi pracy, a także metod produkcji i pracy – z uwzględnieniem zmniejszania uciążliwości pracy, zwłaszcza pracy monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie, oraz ograniczenia negatywnego wpływu takiej pracy na zdrowie pracowników;

5.  stosowanie nowych rozwiązań technicznych;

6.  zastępowanie niebezpiecznych procesów technologicznych, urządzeń, substancji i innych materiałów – bezpiecznymi lub mniej niebezpiecznymi;

7.  nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej;

8.  instruowanie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.