Kiedy dochodzi do wypadku przy pracy?
Pytanie
Czy uderzenie przez jednego pracownika (sprawcę) przekładką tekturową w oko kolegi (zranienie oka), w odpowiedzi za obrażanie słowne przez drugiego pracownika (poszkodowanego), może zostać uznane jako wypadek przy pracy?
Jak określić przyczynę zewnętrzną oraz związek z pracą?
ODPOWIEDŹ
Opisane zdarzenie można by uznać za wypadek przy pracy, o ile spełnione zostały wszystkie przesłanki wynikające z definicji takiego wypadku.
UZASADNIENIE
Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – dalej u.u.w., za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3. w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
W myśl art. 234 § 1 ustawy z dnia 26.06.1974 r. – Kodeks pracy, w razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom.
Sposób i tryb postępowania przy ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposób ich dokumentowania określają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 1.07.2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy – dalej r.u.o.p.w.
Przepisy powyższego rozporządzenia zobowiązują pracodawcę zatrudniającego pracownika, który uległ wypadkowi, aby po uzyskaniu zawiadomienia o zdarzeniu powołał zespół powypadkowy (co do zasady składający się z pracownika służby bhp oraz społecznego inspektora pracy), którego zadaniem jest ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku oraz sporządzenie – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy według wzoru określonego w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 24.05.2019 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.
W przypadku takim jak opisany, w którym do wypadku doszło na skutek uderzenia przez jednego pracownika (sprawcę) przekładką tekturową w oko kolegi (zranienie oka), w odpowiedzi za obrażanie słowne przez drugiego pracownika (poszkodowanego), zdarzenie to mogłoby zostać uznane za wypadek przy pracy, o ile spełnione zostały wszystkie przywołane powyżej przesłanki wynikające z definicji takiego wypadku.
Na podstawie treści pytania można wnioskować, że przyczyną zdarzenia było uderzenie pracownika przez współpracownika. Z kolei analiza związku z pracą powinna polegać na ustaleniu, czy do wypadku doszło w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, ewentualnie w trakcie spożywania posiłku w trakcie przerwy lub przebierania się w szatni pracowniczej. Jeśli przesłanki te zostały spełnione, to opisane zdarzenie należy uznać za wypadek przy pracy.