Pytanie

Pracownik przewrócił się na chodniku i upadł na plecy w trakcie pracy (brak świadków). Tego dnia udał się do przychodni celem obdukcji. Lekarz stwierdził brak opuchlizny, zasinień oraz urazów okołokostnych „rzekomo bolącej” okolicy ciała. Natomiast zauważył w zdjęciu RTG dyskopatię odcinka kręgosłupa L/S. Pracownik zgłosił wypadek w pracy.

Jak postąpić (z tego co mi wiadomo na dyskopatię kręgosłupa „pracuje się latami”)?

ODPOWIEDŹ

Ze schematycznego opisu prawdopodobnego (brak świadków wypadku) zdarzenia wynika, że w omawianym przypadku brak jest urazu (nie stwierdzono: opuchlizny, zasinień, urazów około kostnych, charakterystycznych dla zdarzeń związanych z upadkiem pracownika). Brak urazu wyklucza uznanie zdarzenia jako wypadek przy pracy, ponieważ prawdopodobne zdarzenie bez urazu nie odpowiada definicji wypadku. Nie zwalnia to jednak pracodawcy od ustalenia okoliczności i przyczyn zdarzenia zgłoszonego przez pracownika jako wypadek przy pracy.

UZASADNIENIE

Każde zgłoszenie wypadku przy pracy musi być rozpatrzone, co oczywiście nie oznacza, że każde zgłoszone zdarzenie, musi być uznane jako wypadek przy pracy. Przeprowadzający dochodzenie powypadkowe, powołany przez pracodawcę, zespół powypadkowy powinien zbadać okoliczności i przyczyny zdarzenia, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy – dalej r.w.p.p. Ponieważ skutkiem wypadku, wg pracownika, jest dyskopatia – zespół powypadkowy powinien zwrócić się do lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami (albo innego lekarza specjalisty) z pytaniami: czy dyskopatia odpowiada definicji urazu, czy dyskopatia może być następstwem opisywanego zdarzenia, czy opisywane zdarzenie mogło pogorszyć stan zdrowia pracownika chorego na dyskopatię. Dyskopatię ogólnie określa się jako chorobę krążka międzykręgowego, który ulega zmianom degeneracyjnym z upływem lat życia. Nie powinna więc dyskopatia nastąpić nagle – upadek pracownika może jednak pogorszyć stan zdrowia pracownika, w powiązaniu z dyskopatią. Opinia lekarza, nie tylko pomoże zespołowi powypadkowemu podjąć decyzję w sprawie kwalifikacji zgłoszonego przez pracownika zdarzenia, ale też jako załącznik do protokółu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (dalej protokół powypadkowy), może również stać się przydatnym dokumentem w przypadku, gdy pracownik odwoła się od stwierdzeń zawartych w protokóle powypadkowym. Kolejno, zespół powypadkowy powinien sporządzić protokół powypadkowy, w którym powinien dokonać prawnej kwalifikacji zdarzenia i uzasadnić swoją decyzję, zapoznać pracownika z treścią protokółu powypadkowego i przekazać protokół powypadkowy pracodawcy do zatwierdzenia. Pracownik (poszkodowany) ma prawo wnieść uwagi do protokółu powypadkowego.

Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – dalej u.u.w., art. 3 ust. 1. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. 
Zgodnie z art. 2 pkt 13 u.u.w. uraz to uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego.

Uwaga!

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 15 grudnia 1994 r., III Apr 41/94, OSA 1995, z. 2, poz. 16 – zewnętrzną przyczyną wypadku przy pracy może być każdy czynnik pochodzący spoza organizmu poszkodowanego zdolny wywołać w istniejących warunkach szkodliwe skutki, w tym także pogorszyć stan pracownika dotkniętego już schorzeniem samoistnym.