Jak należy potraktować wypadek przy pracy zgłoszony przez pracownika po 45 dniach od zdarzenia?
Pytanie
Jak należy potraktować wypadek przy pracy zgłoszony przez pracownika po 45 dniach, dla którego nie ma żadnych świadków, i o którym nikogo poszkodowany wcześniej nie poinformował (ani przełożonego ani współpracowników)?
Pracownik dostał prawostronnej odmy opłucnowej pourazowej, wg niego – po uderzeniu się plecami w poprzeczkę przy maszynie. Pracownik normalnie chodził jeszcze do pracy, a po 5 dniach trafił do szpitala. Dodatkowo w trakcie zbierania wyjaśnień okazało się, że pracownik podaje inny dzień wypadku niż występuje w Epikryzie z leczenia szpitalnego, a przy wizji lokalnej pokazuje inną maszynę (na której taka poprzeczka jest) niż wcześniej podawał w wyjaśnieniach przez niego podpisanych (tam poprzeczki nie było). To, że pracownik pracował na maszynie, która pojawiła się wcześniej w wyjaśnieniach (a nie tej z wizji lokalnej), a na której nie było poprzeczki, o którą pracownik mógł się uderzyć, potwierdza raport produkcyjny z tego dnia. Z wyjaśnień zebranych od pracowników wiadomo, że „poszkodowany” przez ostatnie dni przed pójściem do szpitala wyglądał na mocno przeziębionego. Dodatkowo wiadomo, że pracownik trenuje izraelskie sztuki walki, gdzie otrzymane ciosy mogą być bardzo mocne.
Jak wiedząc to wszystko należy podejść do takiego zgłoszenia?
Czy należy sporządzić normalny protokół powypadkowy?
Jaką podać podstawę nieuznania wypadku przy pracy?
ODPOWIEDŹ
Zgłoszenie od pracownika należy przyjąć i należy przeprowadzić całą procedurę powypadkową. Uznanie, że zdarzenie nie mogło być wypadkiem przy pracy, powinno być należycie uzasadnione.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 3 ust. 1-2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – dalej u.w.p. za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1)podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Natomiast na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:
1) w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,
3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Zgodnie zaś z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy – dalej r.u.w.p. pracownik, który uległ wypadkowi, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien poinformować niezwłocznie o wypadku swojego przełożonego. Z pytania wynika, że pracownik w chwili domniemanego wypadku przy pracy był przytomny i na tyle sprawny, że mógł powiadomić pracodawcę o zdarzeniu, które – jak twierdzi – było wypadkiem przy pracy. Niezależnie od powyższego należy stwierdzić, że wobec zgłoszenia wypadku przy pracy, pracodawca powinien powołać zespół powypadkowy i szczegółowo rozpoznać sprawę według przepisów § 7 r.u.w.p., tj. w szczególności powinien on:
1) dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku,
2) jeżeli jest to konieczne, sporządzić szkic lub wykonać fotografię miejsca wypadku,
3) wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala,
4) zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków wypadku,
5) zasięgnąć opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku,
6) zebrać inne dowody dotyczące wypadku.
Dopiero po zebraniu całokształtu materiału dowodowego i wysłuchaniu pracownika, świadków, oraz zapoznaniu się z opiniami lekarskimi, zespół powypadkowy może ustalić, czy dane zdarzenie zakwalifikować jako wypadek przy pracy, czy nie. Zgodnie z § 9 ust. 1 r.u.w.p. po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Jest to czynność obligatoryjna i tylko protokole powypadkowym zespół może określić, że dane zdarzenie nie było wypadkiem przy pracy.
Należy przy tym pamiętać, że zgodnie z § 12 ust. 1 r.u.w.p. stwierdzenie w protokole powypadkowym, że wypadek nie jest wypadkiem przy pracy albo że zachodzą okoliczności, które mogą mieć wpływ na prawo pracownika do świadczeń przysługujących z tytułu wypadku, wymaga szczegółowego uzasadnienia i wskazania dowodów stanowiących podstawę takiego stwierdzenia.