Czy w ocenie ryzyka zawodowego należy wpisać, że taki czynnik jak tlenek węgla jest reprotoksyczny? Jeżeli należy taki czynnik uwzględnić, to proszę o wskazanie, w którym miejscu trzeba to zrobić i czy wystarczy, że wpiszemy NDS?

Tak, należy tę informację wpisać, dokonując prawdopodobnie już nowej (zaktualizowanej) oceny ryzyka zawodowego. Oprócz innych informacji należy konieczne wskazać niebezpieczne właściwości czynnika chemicznego.

Dokumentacja

Zgodnie z obowiązkiem zapisanym w § 39a OgPrzBHPR pracodawca powinien prowadzić dokumentację:

1) oceny ryzyka zawodowego oraz

2) zastosowanych niezbędnych środków profilaktycznych.

Dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien uwzględniać w szczególności:

1) opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie:

a) stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów,

b) wykonywanych zadań,

c) występujących na stanowisku niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników środowiska pracy,

d) stosowanych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,

e) osób pracujących na tym stanowisku;

2) wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego z czynników środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko oraz

3) datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.

Polska Norma

Oprócz wymienionego tu rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bhp, którym uregulowano tematykę oceny ryzyka zawodowego, warto posłużyć się zapisami, jakie znajdziemy w Polskiej Normie PN-N-18002:2011 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego. Wskazania zamieszczone w tej Polskiej Normie powinny zostać uwzględnione podczas opracowywania oceny ryzyka zawodowego.

Aktualizacja oceny ryzyka

W punkcie 10 tej normy zapisano, że zaleca się okresowo dokonywać przeglądu przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego w celu stwierdzenia, czy:

1) wyniki tej oceny są nadal aktualne,

2) uwzględnia ona nowo powstające zagrożenia, a także

3) w świetle postępu nauki i techniki można wyeliminować istniejące zagrożenia lub skuteczniej ograniczyć ryzyko zawodowe.

Konieczne jest też przeprowadzenie ponownej oceny ryzyka zawodowego każdorazowo po zaistnieniu zdarzenia wypadkowego. Celem tego działania jest uwzględnienie, w procesie oceny ryzyka zawodowego, zagrożenia/zagrożeń, których aktywizacja doprowadziła do tego konkretnego wypadku oraz ustalenie spójnych z postępowaniem powypadkowym niezbędnych działań profilaktycznych.

Przeglądu tego dokonuje się również, gdy wykorzystywane do oceny informacje straciły swoją aktualność, a w szczególności:

1) przy tworzeniu nowych stanowisk pracy;

2) przy wprowadzaniu zmian na dotychczasowych stanowiskach pracy (zmian np.: technologicznych lub organizacyjnych);

3) po zmianie obowiązujących wymagań, odnoszących się do ocenianych stanowisk pracy;

4) po stwierdzeniu, że stosowane dotychczas środki ochrony (zbiorowej czy indywidualnej) są nieskuteczne bądź niewłaściwe w świetle pojawiających się nowych informacji;

5) jeżeli zaistniała konieczność wprowadzenia zmian w stosowanych dotychczas środkach ochrony (zbiorowej/indywidualnej), stwierdzona np.:

a) w wyniku monitorowania ich funkcjonowania,

b) w konsekwencji przeprowadzonego badania wypadku przy pracy lub zdarzenia potencjalnie wypadkowego, a także

c) po przebadaniu potencjalnych przyczyn chorób zawodowych i dolegliwości związanych z pracą.

W przypadku stwierdzenia w wyniku przeglądu, że wyniki przeprowadzonej wcześniej oceny ryzyka są już nieaktualne, ocenę tę należy powtórzyć, biorąc pod uwagę nowe warunki (zgodnie z powyższą listą) i ewentualne sugestie pracowników.

Czynniki chemiczne

Pamiętajmy także, że w przypadku czynników chemicznych zastosowanie będą miały także przepisy rozporządzenia MZ z 30.12.2004 r. w sprawie bhp związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 836 ze zm.). Zgodnie z § 2 i § 3 BHPCzynChemR pracodawca jest obowiązany do ustalenia, czy w środowisku pracy występuje czynnik chemiczny stwarzający zagrożenie oraz do dokonania i udokumentowania oceny ryzyka zawodowego stwarzanego przez czynnik chemiczny. W ocenie ryzyka zawodowego pracodawca jest obowiązany uwzględnić:

1) niebezpieczne właściwości czynnika chemicznego (w naszym przypadku jest to czynnik o działaniu reprotoksycznym),

2) otrzymane od dostawcy informacje dotyczące zagrożenia czynnikiem chemicznym oraz zaleceń jego bezpiecznego stosowania, w szczególności zawarte w jego karcie charakterystyki,

3) rodzaj, poziom i czas trwania narażenia (tutaj możemy podać wyniki przeprowadzonych badań),

4) wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń w środowisku pracy, jeżeli takie zostały ustalone,

5) wartości dopuszczalnych stężeń w materiale biologicznym, jeżeli zostały ustalone,

6) efekty działań zapobiegawczych/prewencyjnych,

7) wyniki oceny stanu zdrowia pracowników, jeżeli ocena ta została przeprowadzona,

8) warunki pracy przy użytkowaniu czynników chemicznych, z uwzględnieniem ilości tych czynników.