Jak powinien postąpić pracodawca, jeśli pracownik po 2 tygodniach od zdarzenia zgłosił wypadek, który miał miejsce w drodze do pracy?
Pytanie
Pracownik 22.09. jadąc do pracy spowodował kolizję (ze swojej winy). Zadzwonił do firmy informując, że nic mu się nie stało i że tego dnia nie będzie go w pracy. Następnego dnia przyjechał do firmy, nie skarżył się na żadne dolegliwości, normalnie pracował. Nie zgłosił także wypadku w drodze do pracy. Dnia 2.10. ze względu na redukcję zatrudnienia pracownik ten dostał wypowiedzenie umowy. W dniu 6.10. przysłał do firmy zwolnienie lekarskie oraz zadzwonił do kadr informując, że chce zgłosić wypadek w drodze do pracy, który miał miejsce dnia 22.09. Poinformował, że teraz odczuwa dolegliwości związane ze zdarzeniem, które miało miejsce 2 tygodnie wcześniej (wcześniej nic na to nie wskazywało). Powyższe okoliczności budzą duże wątpliwości i wydaję nam się, że aktualne zwolnienie lekarskie nie ma związku ze zdarzeniem drogowym z dnia 22.09.
Czy należy uznać powyższe zdarzenie za wypadek w drodze do pracy?
Czy pracownik powinien dostarczyć dokumentację medyczną potwierdzającą doznanie urazu w dniu 22.09.?
ODPOWIEDŹ
Wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru z tytułu wypadku w drodze do lub z pracy przysługują pracownikowi także, gdy niezdolność do pracy wynika z późniejszych następstw zaistniałych w stanie zdrowia w związku ze stwierdzonym wcześniej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy. Przy czym, związek niezdolności do pracy z wypadkiem powinien zostać stwierdzony przez lekarza odrębnym zaświadczeniem lekarskim.
UZASADNIENIE
Stosownie do art. 57b ust. 1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, za wypadek w drodze do lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana.
Kwalifikując opisane zdarzenie jako wypadek przy pracy, należy przeanalizować, czy spełnione zostały poszczególne przesłanki definicji wypadku w drodze do i z pracy. Muszą one wystąpić łącznie.
Należy również dodać, że zachowanie pracownika, który „Następnego dnia przyjechał do firmy, nie skarżył się na żadne dolegliwości, normalnie pracował” nie ma znaczenia dla uznania bądź nie zdarzenia za wypadek w drodze do lub z pracy. Wprawdzie takie zachowanie może świadczyć, że skutki wypadku nie były dotkliwe bądź w ogóle nie zaistniał uraz, jednakże dla uznania zdarzenia za wypadek w drodze do lub z pracy nie musi zostać spełniona przesłanka powstania urazu. Jeżeli zatem analiza zdarzenia potwierdzi zaistnienie wszystkich z ww. elementów, to mimo braku urazu będą istniały przesłanki do uznania go za wypadek w drodze do pracy.
Na podstawie przedstawionych w pytaniu danych nie można jednoznacznie, stwierdzić, czy zrealizowany został warunek nagłości, wystąpienia przyczyny zewnętrznej i czy droga do była najkrótsza i nie została przerwana. Te wszystkie elementy powinny być przedmiotem postępowania jakie pracodawca powinien podjąć w celi ustalenia okoliczności i przyczyn zdarzenia. Jeżeli zatem zgłoszenie zostało dokonane przez pracownika, to pracodawca powinien podjąć działania określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 24.12.2002 r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania – dalej r.w.d.p. Ustalenie okoliczności wypadku w drodze do pracy lub z pracy jest dokonywane w karcie wypadku, którą pracodawca sporządza po ustaleniu okoliczności i przyczyn zdarzenia nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku (§ 3 r.w.d.p.). Kartę wypadku sporządza się w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje poszkodowany lub członek jego rodziny, a drugi przechowuje się w dokumentacji powypadkowej. Odmowa uznania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy wymaga uzasadnienia.
Odnosząc się natomiast do kwestii zwolnienia lekarskiego należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 11 ust. 2 pkt 3 ustawy z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, pracownikowi przysługuje prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru począwszy od 34 dnia (15 dnia) choroby spowodowanej wypadkiem w drodze z pracy do domu lub z domu do pracy. Za pierwsze 33 dni (14 dni) tej niezdolności trwającej w roku kalendarzowym pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia, o którym mowa w art. 92 § 1 pkt 2 ustawy z 26.06.1974 r. – Kodeks pracy – dalej k.p. Jeżeli pracownik stał się niezdolny do pracy z powodu choroby spowodowanej wypadkiem w drodze do lub z pracy, wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru wypłaca się na podstawie zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA oraz karty wypadku, w której zdarzenie zostało uznane za taki wypadek. Należy dodać, że wskazane świadczenia przysługują pracownikowi także, gdy niezdolność do pracy wynika z późniejszych następstw zaistniałych w stanie zdrowia w związku ze stwierdzonym wcześniej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy. Przy czym, związek niezdolności do pracy z wypadkiem powinien zostać stwierdzony przez lekarza odrębnym zaświadczeniem lekarskim (por. pkt 24 w rozdziale Dokumentowanie prawa do zasiłku chorobowego, komentarza ZUS do ustawy zasiłkowej).